2.2.3 Toegankelijkheid van zorg

Plafondvrije afspraak

Ook in 2026 maken wij met vrijgevestigde praktijken geen contractafspraken meer op basis van een maximaal aantal praktijkuren of een omzetmaximum. Zo willen we de toegankelijkheid tot de GGZ bevorderen. Dit is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van CZ groep en de zorgaanbieders die we nadrukkelijk aanspreken met deze manier van inkopen. Wij monitoren of we hiermee daadwerkelijk een grotere toegankelijkheid creëren. Wij verwachten dan ook dat in 2026 minimaal een gelijk aandeel nieuwe cliënten instroomt ten opzichte van voorgaande jaren. Indien wij een tegengesteld beeld zien – minder cliënten voor gelijke kosten – passen wij onze inkooprichtlijnen voor het volgende jaar aan.

Zorgplicht

Als zorgverzekeraar hebben wij een zorgplicht: wij moeten zorgen voor tijdige, kwalitatief goede en passende zorg voor onze verzekerden. Ook de zorgaanbieder heeft hierin een verantwoordelijkheid: als die voor een nieuwe cliënt geen zorg kan leveren binnen de Treeknorm, moet hij/zij een passende oplossing voor deze verzekerde zoeken. Als dat niet lukt, kan hij/zij contact opnemen met het CZ Zorgteam (new window). Als de zorgaanbieder zich genoodzaakt voelt om een cliëntenstop in te voeren voor nieuwe aanmeldingen, dan verwachten wij dat hij/zij dit plan vooraf communiceert met CZ Zorginkoop en dat de cliënten die zich hebben aangemeld worden doorverwezen naar het CZ Zorgteam (new window). Zij kunnen hen helpen om een andere zorgaanbieder te vinden. De huidige arbeidsmarktproblematiek vraagt om meer afstemming met de zorgaanbieders over de Treeknormen waarbinnen cliënten geplaatst of doorbemiddeld worden. Bij afwijkingen of oplopende wachttijden boven de Treeknorm verwachten wij dat zorgaanbieders dit zo snel mogelijk bij CZ groep melden. 

Betrouwbare wachtlijstinformatie delen

Uit onderzoek[1] blijkt dat de wachtlijsten in de GGZ niet goed zijn vastgelegd. Zorgaanbieders maken fouten bij het aanleveren van deze informatie aan de NZa, waardoor die gegevens niet betrouwbaar zijn. Om onze zorgplicht goed in te vullen, hebben wij betrouwbare wachtlijstinformatie nodig. Daarom vragen wij deze informatie mogelijk op bij zorgaanbieders. Daarbij houden we de administratieve lasten zo laag mogelijk.

Delen van de in- en exclusiecriteria met verwijzers en het CZ Zorgteam

Om inzicht te krijgen in de gehanteerde in- en exclusiecriteria en proceskenmerken, doen we een uitvraag via VECOZO bij alle zorgaanbieders die een overeenkomst met CZ groep hebben of willen aangaan (zie hoofdstuk 3). De uitkomsten hiervan delen wij met verwijzers, regionale transfermechanisme(n) en het CZ Zorgteam om de toegankelijkheid van de zorg te optimaliseren en onnodige horizontale verwijzingen (en daarmee onnodig wachten) te voorkomen.

Verwijsdatum op de nota in 2026

Om verzekerden (zo veel mogelijk) binnen de Treeknormen toegang te geven tot zorg, hebben zorgverzekeraars beter inzicht nodig in de wachttijdinformatie van zorgaanbieders. Met de huidige sturingsinformatie lukt dat onvoldoende. Daarom zijn we met het veld op zoek naar gepaste oplossingen. In 2024 is de NZa gestart met een pilot om wachttijdinformatie af te leiden uit de declaratiedata, waarbij zij gebruikmaakt van het informatie-element ‘verwijsdatum’. Deze pilot wordt in 2025 voortgezet. Vooralsnog is het onduidelijk of de NZa de ‘verwijsdatum’ per 1-1-2026 of 1-1-2027 verplicht stelt in het declaratieverkeer.

Op dit moment leveren al veel zorgaanbieders de verwijsdatum aan. Vooruitlopend op een mogelijke verplichting vragen wij alle GGZ-aanbieders om de verwijsdatum mee te geven in het declaratieverkeer.

Levensbeschouwelijke overtuiging

Iemands levensbeschouwelijke overtuiging, culturele achtergrond of godsdienstige gezindheid kan van invloed zijn op de manier waarop diegene in contact wil staan met zorgverleners of zorg af wil nemen. CZ groep vindt het belangrijk dat de zorgaanbieder daar bij de invulling van de zorgvraag zo veel mogelijk rekening mee houdt.

Digitale zorg

We hebben onze visie en ambities op het gebied van digitale zorg verder uitgewerkt op https://www.cz.nl/zorgaanbieder/zorginkoopbeleid/digitale-zorg. Daarnaast vindt u in de Gezamenlijke ambities Zorginkoop digitalisering en gegevensuitwisseling de afspraken die we op ZN-niveau hebben gemaakt om effectieve digitale zorg veilig en betrouwbaar op te schalen.

• 1Het onderzoek van Xander Koolman Wachttijden GGZ - Vrije Universiteit Amsterdam