2.2.3 Zorginkoopbeleid eerstelijns verloskunde en echoscopie1
CZ groep biedt 3 hoofdovereenkomsten aan:
een overeenkomst eerstelijns verloskunde waarbij echoscopie inbegrepen is;
een overeenkomst echoscopie;
een overeenkomst voor samenwerkingsverbanden van verloskundige praktijken.
Voor 2024 hebben we met de meeste aanbieders driejarige overeenkomsten afgesloten. Deze lopen door. Alle aanbieders van eerstelijns verloskunde en echoscopie moeten in 2025 aantoonbaar voldoen aan alle onderstaande minimumeisen. Ook gedurende de looptijd van de overeenkomst voldoen zij hieraan:
De zorgaanbieder verloskunde is een BIG-geregistreerde eerstelijns verloskundige of een instelling die het aanbieden van eerstelijns verloskunde als kernactiviteit heeft en die de zorg levert door de inzet van BIG-geregistreerde eerstelijns verloskundigen.
Verloskundigen die namens de zorgaanbieder verloskundige zorg verlenen, zijn ingeschreven in het kwaliteitsregister van de KNOV. Voor de uitwendige versie geldt dat de verloskundigen zijn opgenomen in het betreffende (deel)register van de KNOV. Om een IUD (spiraaltje) te plaatsten, moet de verloskundige vermeld zijn in de bekwaamheidslijst van de KNOV.
De zorgaanbieder verloskunde biedt 24 uur per dag, 365 dagen per jaar continuïteit van zorg.
(Verloskundig) echoscopisten die (namens de zorgaanbieder) zorg verlenen, moeten ingeschreven zijn in het kwaliteitsregister van de Beroepsvereniging Echoscopisten Nederland (BEN).
De zorgaanbieder voldoet aan alle relevante wet- en regelgeving (onder andere WGBO, Wet BIG) en de geboden zorg voldoet aan de standaarden en richtlijnen van de betreffende beroepsgroep.
De zorgaanbieder neemt deel aan de registratie via Perined voor alle beschikbare onderdelen.
De zorgaanbieder neemt deel aan de regionale Perinatale Audit (PAN) en spant zich in om de geconstateerde aanbevelingen te implementeren.
De verloskundige kan binnen 30 minuten bij de verzekerde zijn om zorg te verlenen.
De zorgaanbieder heeft een adequate regeling voor waarneming en achterwacht getroffen en vastgelegd. Waarnemers voldoen zelfstandig ook aan alle voorwaarden uit de overeenkomst.
De zorgaanbieder is aangesloten bij het regionale VSV en leeft de gemaakte afspraken na.
De zorgaanbieder zet zich aantoonbaar in om de ketensamenwerking tussen de eerste en de tweede lijn te verbeteren.
De zorgaanbieder werkt zo veel mogelijk digitaal en zorgt ervoor dat registraties en declaraties op papier voorkomen worden.
De verloskundige heeft een toelatingsovereenkomst met het ziekenhuis voor de poliklinische bevallingen. Deze is door het ziekenhuis en de verloskundige ondertekend.
De zorgaanbieder voldoet aan de relevante verplichtingen rondom de registratie van de UBO, waarbij de eventuele UBO niet onder een wettelijke sanctieregeling valt.
Samenwerkingsverbanden van eerstelijns verloskundigen en echoscopisten
We zien steeds meer samenwerkingsverbanden van verloskundigen en echoscopisten ontstaan in de eerste lijn die graag een gezamenlijk contract willen. Sinds dit jaar contracteren we ook samenwerkingsverbanden van verloskundige praktijken. Deze samenwerking tussen praktijken levert positieve effecten op voor onze verzekerden; door samenwerking vindt horizontaal toezicht plaats en kunnen zorgverleners van elkaar leren. We zien dat meerdere partijen zich voor een overeenkomst voor een samenwerkingsverband hebben gemeld waarbij de organisatiestructuur (sterk) afwijkt van die van een samenwerkingsverband. CZ groep stelt echter zeer specifieke eisen aan deze samenwerkingsverbanden. We kopen alléén zorg in bij samenwerkingsverbanden die daadwerkelijk als zorgaanbieder optreden en waarbij de behandelovereenkomst ook gesloten wordt tussen het samenwerkingsverband en de verzekerde. Dit vinden we belangrijk, omdat op die manier de verplichtingen en aansprakelijkheden goed geregeld zijn. We contracteren heel bewust geen bemiddelingsorganisaties. Samenwerkingsverbanden moeten – aanvullend op de voorwaarden voor verloskunde – aan de volgende minimumeisen voldoen:
Er is sprake van een samenwerkingsverband met rechtspersoonlijkheid en een eigen AGB-code.
Het samenwerkingsverband heeft een ondernemingsvorm waarbij de verloskundige praktijken de leden of eigenaren zijn van die ondernemingsvorm (bijvoorbeeld een coöperatie waarvan de verloskundige praktijken de leden vormen). De verloskundige praktijken verlenen de zorg in onderaanneming van de hoofdaannemer. De rechtspersoon van het samenwerkingsverband is dan de zorgaanbieder en hoofdaannemer.
Het samenwerkingsverband bevat minimaal 3 praktijken van verloskundigen én is actief lid van het VSV/de VSV’s waartoe de praktijken behoren.
Het samenwerkingsverband streeft naar zo veel mogelijk transparantie over vooraf bepaalde (kwaliteits)indicatoren. Zo maakt het samenwerkingsverband spiegelinformatie voor de praktijken en kunnen zij hun inzicht en kennis vergroten. Na afloop van een kalenderjaar deelt het samenwerkingsverband informatie over het proces en de resultaten van de spiegelbijeenkomsten. Welke praktijkvariaties merkt het samenwerkingsverband op? Hoe wordt dit transparant gecommuniceerd naar elkaar? En welke acties worden daaraan gekoppeld? Welke resultaten levert dit op voor het samenwerkingsverband, maar ook op praktijkniveau binnen het samenwerkingsverband? Indicatoren en aanknopingspunten die CZ groep belangrijk vindt, zijn in elk geval:
-
het aantal bevallingen dat per praktijk volledig in de eerste lijn is afgerond;
het percentage durante partu-overdrachten per praktijk;
de uitkomsten PREM Geboortezorg per praktijk;
de analyse van de gegevens op Mijn Perined van het VSV waartoe het samenwerkingsverband behoort en de verbeterpunten die zij daarin voor zichzelf zien.
Het samenwerkingsverband heeft SMART kwaliteitsdoelstellingen voor de korte, middellange en lange termijn en levert deze aan bij CZ groep. In deze plannen staat de samenwerking met de tweede lijn centraal. Ook zijn er concrete ideeën over het verschuiven van zorg van de tweede naar de eerste lijn. De kwaliteitsdoelstellingen kunnen ook specifiek gericht zijn op de eerder genoemde indicatoren.
De leden van het samenwerkingsverband zorgen er samen voor dat de zorg efficiënt en doelmatig geleverd wordt. Zij regelen de achterwacht en waarneming binnen het samenwerkingsverband.
Declaraties van de aangesloten praktijken worden in de volle omvang via de AGB-code van het samenwerkingsverband bij ons ingediend.
Het samenwerkingsverband erkent dat er door efficiënte samenwerking besparingen te bereiken zijn. Deze worden gebruikt om de kwaliteit te verhogen. De zorg mag nooit duurder worden dan die van niet-samenwerkende praktijken.
Procedure voor nieuwe zorgaanbieders eerstelijns verloskunde of echoscopie
Onder nieuwe zorgaanbieders verstaan we zorgaanbieders waarmee we in 2024 geen overeenkomst hebben voor eerstelijns verloskunde of echoscopie, of waarmee de overeenkomst vóór 2025 ten einde komt of is gekomen. Om in aanmerking te komen voor een overeenkomst voor 2025, moeten nieuwe zorgaanbieders voldoen aan de voorwaarden in dit document. De overeenkomst kan worden aangevraagd door via VECOZO een digitale vragenlijst in te dienen. Op www.cz.nl/zorgaanbieder > Geboortezorg (new window) vindt u hoe u dit kunt doen. CZ groep beoordeelt vervolgens uw aanvraag.
Procedure voor bestaande zorgaanbieders eerstelijns verloskunde of echoscopie
Onder bestaande zorgaanbieders verstaat CZ groep de zorgaanbieders kraamzorg die in (een gedeelte van) 2024 een overeenkomst met CZ groep hebben die eind 2024 afloopt. Deze aanbieders ontvangen uiterlijk op 1 november schriftelijke informatie over de tarieven voor 2025.
Procedure voor een overeenkomst voor samenwerkingsverbanden van verloskundigenpraktijken
Om in aanmerking te komen voor een overeenkomst voor een samenwerkingsverband in 2025, stuurt u vóór 1 september een e-mail naar inkoop.geboortezorg@cz.nl. Stuur daarbij onderstaande stukken mee. Als uw samenwerkingsverband aan de gestelde voorwaarden voldoet, bieden we u een overeenkomst aan:
een bewijs van inschrijving van de Kamer van Koophandel;
een bewijs dat de zorgaanbieders die de zorg verlenen in onderaanneming van het samenwerkingsverband, lid zijn van het samenwerkingsverband (bijvoorbeeld via een bewijs van lidmaatschap van de coöperatie);
de akte van oprichting en/of de statuten;
een lijst van de deelnemende praktijken van het samenwerkingsverband met daarbij de NAW-gegevens en AGB-codes;
een overzicht van de kwaliteitsdoelstellingen.
Mogelijk vragen wij nog aanvullende informatie op.
Verloskundigenpraktijken die een individuele overeenkomst hebben die in 2025 nog loopt, maar die vanaf 2025 via een samenwerkingsverband een overeenkomst willen, kunnen dit kenbaar maken. Wij gaan hier dan over in gesprek met deze praktijken.
Addendum CTG’s in de eerste lijn
Zorginstituut Nederland heeft de CTG tijdens de zwangerschap aangemerkt als zorg zoals verloskundigen die plegen te bieden, als er aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Een van die voorwaarden is dat verloskundigen en gynaecologen op VSV-niveau afspraken hebben vastgelegd over het verrichten van een CTG. Daarnaast moeten de verloskundigen voldoen aan opleidings- of bijscholingseisen, wat in het register van de KNOV te vinden moet zijn.
Bij het opstellen van dit zorginkoopdocument is er landelijk nog steeds discussie over dit onderwerp. Desondanks heeft CZ groep besloten om het zorginkoopbeleid voort te zetten waarmee samenwerkingsverbanden van verloskundigen in aanmerking kunnen komen voor een addendum CTG. Daarbij vinden wij het van belang dat er in een regio samengewerkt wordt bij het uitvoeren van CTG’s. Regionaal hoeven er slechts enkele verloskundigen en CTG-apparaten te zijn om de expertise te bewaken en de zorg doelmatig te leveren. Daarom sluiten we het addendum alleen af met samenwerkingsverbanden van verloskundige praktijken waarmee we ook een hoofdovereenkomst verloskunde hebben afgesloten. Losse verloskundige praktijken komen niet in aanmerking voor een addendum CTG.
Om in aanmerking te komen voor een addendum CTG stuurt u de volgende documenten op:
de samenwerkingsafspraken met de vakgroep Gynaecologie van het VSV;
de samenwerkingsafspraken van minimaal 3 verloskundige praktijken in het VSV die ook de hoofdovereenkomst met CZ groep afgesloten hebben;
het bewijs van inschrijving in het CTG-register van de KNOV, waaruit duidelijk blijkt welke verloskundigen de CTG’s gaan maken;
een inschatting van het aantal CTG’s dat per jaar in de regio gemaakt wordt in de eerste lijn, zodat inzichtelijk wordt dat deze zorgverschuiving per saldo ook een meerwaarde heeft op het gebied van toegankelijkheid en betaalbaarheid.
CZ groep wil de doelmatige inzet bewaken en vraagt daarom jaarlijks de evaluatiegegevens op. Op regionaal niveau mag het aantal CTG’s niet toenemen ten opzichte van de situatie vóór de verschuiving naar de eerste lijn. Aanvragen voor dit addendum kunnen worden gemaild naar inkoop.geboortezorg@cz.nl. Stuur daarbij alle bovenstaande gegevens mee.
Addendum toeslag structureel verminderde beschikbaarheid en bereikbaarheid van de tweede lijn
Bij het verdwijnen van acute geboortezorg uit een ziekenhuis, bijvoorbeeld door een fusie, zet CZ groep alleen in uitzonderingssituaties de prestatie ‘toeslag verminderde beschikbaarheid en bereikbaarheid van de tweede lijn’ in.
Verloskundige praktijken die geconfronteerd worden met het verdwijnen van acute verloskunde in het dichtstbijzijnde ziekenhuis, vragen we om na te gaan of een nauwere samenwerking binnen de regio een oplossing kan bieden. Bijvoorbeeld door een gezamenlijke achterwacht met naburige praktijken of samenwerking met de verloskundigen uit het nieuwe dichtstbijzijnde ziekenhuis. Wanneer dit echt niet mogelijk is, kan een toeslag aangevraagd worden. Uiteraard vragen wij daarbij om een onderbouwing. Uit deze aanvraag moet duidelijk blijken:
dat er naar oplossingen binnen de regio gezocht is en dat die niet gevonden zijn;
voor welk deel van de populatie van de betreffende verloskundige praktijk de structureel verminderde beschikbaarheid of bereikbaarheid van de tweede lijn geldt;
welke aanvullende maatregelen of werkzaamheden er voor de eerste lijn genomen worden.
CZ groep beoordeelt de aanvraag inclusief onderbouwing en besluit of we een toeslag beschikbaar stellen. De toeslag wordt berekend op basis van de volgende formule en gegevens:
de afstand van het huisadres van de consumerende verzekerden in de jaren ervoor tot het nieuwe dichtstbijzijnde ziekenhuis met acute verloskunde;
het percentage verzekerden dat op 30 minuten of langer van het nieuwe dichtstbijzijnde ziekenhuis met acute verloskunde woont (op basis van de RIVM afstandstabel);
dit percentage verzekerden wordt afgezet tegen de maximale toeslag van 40%[2].
De toeslag is in principe tijdelijk (1 tot 3 jaar). We gaan ervan uit dat de toeslag gebruikt wordt om te investeren in een regionale oplossing voor de lange termijn en dat de toeslag na maximaal 3 jaar niet meer nodig is. Is er binnen ons kernwerkgebied sprake van een acuut probleem waardoor veilige eerstelijns geboortezorg in het geding komt? Dan gaan we direct in overleg. Aanvragen voor deze toeslag kunnen gemaild worden naar rz.geboortezorg@cz.nl.
We vragen verloskundige praktijken waarmee we in 2024 een addendum voor deze toeslag hebben afgesproken ook om andere oplossingen te zoeken in samenwerking met (keten)partners, zodat deze toeslag volledig afgebouwd kan worden.
Addendum toeslag integrale geboortezorg
CZ groep vindt de samenwerking tussen zorgaanbieders in de geboortezorgketen en vooral tussen verloskundigen en gynaecologen van groot belang. Deze samenwerking leidt in een aantal regio’s ook tot de verschuiving van zorg van de tweede naar de eerste lijn zonder dat er sprake is van integrale financiering. In de meeste situaties kan deze zorg bekostigd worden door onderlinge verrekening tussen de verloskundigen en het ziekenhuis. In enkele gevallen lukt dit niet. Samenwerkingsverbanden van verloskundigen die de hoofdovereenkomst verloskunde met ons afgesloten hebben, kunnen onder strikte voorwaarden een addendum toeslag integrale geboortezorg aanvragen. Voor deze aanvraag zijn de volgende zaken nodig:
een duidelijke beschrijving van welke zorg verschoven wordt bij welke cliënten en welke zorgverlener de eindverantwoordelijkheid heeft in de nieuwe situatie;
een bewijs dat het hele VSV met deze verschuiving van zorg instemt;
een bewijs dat een onderlinge verrekening met het ziekenhuis niet mogelijk is met de reden daarvoor;
een duidelijke begroting van de zorgkosten die (extra) door de eerste lijn gemaakt worden bij het uitvoeren van de zorg na de verschuiving;
een positieve businesscase voor deze zorgverschuiving.
Aanvragen voor deze toeslag kunnen gemaild worden naar inkoop.geboortezorg@cz.nl. CZ groep wil het gesprek met het ziekenhuis aangaan over deze zorgverschuiving en de gevolgen daarvan voor de kosten. Belangrijk blijft wel dat er een meerwaarde is voor onze verzekerden en dat de totale kosten niet toenemen.
- 1CZ groep heeft driejarige contracten afgesloten met ‘Prenatale Screening’ in de naam. Prenatale screening maakt niet langer deel uit van de Zorgverzekeringswet. Om praktische redenen blijft deze naam nog tot en met 2026 in gebruik voor lopende overeenkomsten.
- 2Voorbeeldberekening: een verloskundige praktijk waarbij de afdeling Acute verloskunde van het dichtstbijzijnde ziekenhuis gesloten wordt, is genoodzaakt de poliklinische bevallingen in een ander ziekenhuis te gaan uitvoeren. CZ groep ziet in de declaraties van verzekerden dat in de nieuwe situatie 60% van de cliënten van de betreffende praktijk op meer dan 30 minuten reisafstand van het nieuwe ziekenhuis woont. Het toegekende percentage toeslag wordt dan: 0,6 * 40 = 24%.
