1.1 Ontwikkeling en maatschappelijke opgave
In Nederland worden jaarlijks zo’n 170.000 kinderen geboren. Wij willen de geboortezorg voor onze verzekerden goed, toegankelijk en betaalbaar houden. Dat zijn dan ook onze belangrijkste doelstellingen tot 2030. De huidige zorgvraag is groter dan het aanbod. Dit leidt tot een grote druk op de toegankelijkheid. Samenwerking tussen de zorgverleners in de geboortezorgketen is essentieel om de toegankelijkheid te kunnen waarborgen.
Nederland heeft een uniek systeem van zorgverlening rondom de zwangerschap en de geboorte, waarbij verschillende disciplines samenwerken. Ons land scoorde op de uitkomsten in de geboortezorg slechter ten opzichte van de landen om ons heen. Een belangrijk verbeterpunt was de regionale samenwerking tussen de zorgprofessionals[1]. Zorgactiviteiten vinden plaats in de thuissituatie, in de praktijk van de verloskundige en in het ziekenhuis. Inmiddels zijn de meeste verloskundige samenwerkingsverbanden (VSV’s) goed met elkaar in overleg om de geboortezorg in hun regio naadloos op elkaar aan te laten sluiten. Doordat er nog geen cijfers van Perined beschikbaar zijn over 2022 en later, kunnen we helaas nog niet zeggen hoe de geboortezorg in Nederland zich nu verhoudt ten opzichte van de andere deelnemende landen.
De personele knelpunten zijn in sommige ziekenhuizen merkbaar aan de beschikbaarheid van poliklinische en medische bevalmogelijkheden. Ook in de kraamzorg zijn er steeds minder kraamverzorgenden beschikbaar. Om de geboortezorg toekomstbestendig te maken, moet er op nog grotere schaal samengewerkt worden en zijn veranderingen en innovaties nodig. De strategische planning en besluitvorming vindt daarom vanaf 2025 niet meer afzonderlijk plaats vanuit de deeldomeinen binnen de geboortezorg, maar wordt vanuit de Landelijke Tafel Integrale Geboortezorg aangestuurd. Dat is een grote stap in deze tot nu toe versnipperde sector. Uiteraard is het cruciaal dat zwangeren goed en eenduidig geïnformeerd worden over deze tekorten en de keuzes die zij moeten maken.
In het Integraal Zorgakkoord (IZA) is afgesproken dat zorgaanbieders, burgerorganisaties, zorgverzekeraars en gemeenten samen aan de slag gaan met plannen die de mismatch tussen zorgvraag en -aanbod in een regio helpen oplossen. Het gaat hierbij om het voorkomen, verleggen en/of optimaliseren van patiëntenstromen, waarbij de acties veelal de hele keten omvatten, inclusief het sociaal domein. Geboortezorg kan uiteraard ook deel uitmaken van deze transformatieplannen.
- 1Stuurgroepadvies - Een goed begin | CPZ
