1.1 Trends en ontwikkelingen
Het farmaceutische landschap is in ontwikkeling. Bestaande partijen vinden zichzelf opnieuw uit, terwijl nieuwe toetreders een positie verwerven met innovatieve oplossingen voor bestaande farmaceutische zorg. In onze visie op de farmaceutische zorg staat de patiënt centraal. Voorschrijvers en apotheekhoudenden brengen de farmaceutische zorg en geneesmiddelen dichter bij onze verzekerden. Zij doen dat in nauwe samenwerking en op een verantwoorde manier; de manier die het beste past bij de behoefte en de situatie van de individuele patiënt.
Met ons zorginkoopbeleid willen we zorg inkopen waardoor onze verzekerden hun geneesmiddelen op een goede en betaalbare manier kunnen ontvangen en gebruiken. Wij streven naar goede farmaceutische zorg tegen een acceptabele prijs. Een belangrijke ontwikkeling hierin is de transformatie van fysiek geleverde zorg naar het steeds meer aanbieden van gepersonaliseerde en gedigitaliseerde farmaceutische zorg. Hierbij zoeken we naar de balans tussen verantwoord en dichtbij, door de zorginkoop aan te laten sluiten bij de verschillende klantsegmenten en hun behoeften. We verwachten dat het zorglandschap steeds efficiënter ingericht gaat worden rondom de patiënt, door zorg en distributie van elkaar te scheiden en door de farmaceutische zorg verder te digitaliseren. Hierdoor krijgen apothekers(assistenten) meer tijd om het gebruik van geneesmiddelen te optimaliseren en om dit gebruik waar mogelijk te verminderen of te stoppen. In samenhang met deze transformatie verwachten wij dat het aantal fysieke apotheken in Nederland de komende jaren zal afnemen.
CZ groep streeft naar innovatieve extramurale farmacie die uitkomst- en persoonsgericht is. Dit doen we door middelen doelmatig en efficiënt in te zetten, door substitutie van geneesmiddelen en door goed en gepast gebruik van geneesmiddelen. Het huidige businessmodel is nog grotendeels afhankelijk van de terhandstelling van geneesmiddelen. Dit model zal verder plaatsmaken voor maatwerk dat past bij de verschillende patiënten en bij hun wensen. In lijn met deze visie gaat CZ groep ook in 2024 door met de ontwikkeling van innovatieve vormen van prestatiebekostiging. Daardoor ontstaat ruimte voor meer waardegedreven zorg. Dit doen we in samenwerking met onze regionale en landelijke strategische partners. Zo blijven we zoeken naar een optimale balans tussen de uitvoering van begeleidende zorgtaken door apotheekhoudenden én de toegevoegde waarde hiervan voor onze verzekerden.
We werken samen met de verschillende typen aanbieders binnen de extramurale farmaceutische zorgmarkt, waaronder de online apotheek, om farmaceutische zorg verantwoord en dichtbij te regelen. Door zorgaanbieders individueel of als keten te contracteren en goede afspraken te maken op landelijk en regionaal niveau, zorgen wij ervoor dat de markt zich de komende jaren op de volgende manier ontwikkelt:
De individuele patiënt krijgt steeds meer de regie over zijn eigen recept en gezondheid, en wordt hierin maximaal gefaciliteerd.
Waar mogelijk gaan we zorg en distributie steeds meer van elkaar scheiden. Distributie wordt meer (regionaal) gecentraliseerd. De farmaceutische zorg organiseren we verantwoord en dicht bij de verzekerde. We doen dat digitaal waar het kan en fysiek als dat nodig is.
Farmaceutische zorg voegt waarde toe voor de patiënt, omdat die zorg is gericht op het gepast gebruik van geneesmiddelen en waar mogelijk op het afbouwen en stoppen van geneesmiddelengebruik.
Schaalvergroting in de openbare apotheek heeft geleid tot centralisatie van de farmaceutische zorg daar waar dit logisch en gewenst is, bijvoorbeeld in gezondheidscentra dicht bij de huisarts.
Openbare apotheken hebben enkel een plek in de wijk wanneer zij intensief samenwerken met huisartsen en andere zorgprofessionals, vaak geconcentreerd in gezondheidscentra.
Apothekers en/of farmaceutische consulenten hebben een zelfstandige plaats in de eerste lijn en verlenen actief zorg aan patiënten.
Ieder ziekenhuis heeft een apotheek die op een doelmatige manier de specialistische transmurale farmaceutische zorg en de transmurale geneesmiddelen verzorgt, als een brug tussen de eerste en de tweede lijn.
Online apotheken hebben een belangrijke plaats gekregen binnen de farmaceutische zorg. Zij zorgen voor een substantieel deel van de terhandstelling van de geneesmiddelen inclusief de begeleiding. De geneesmiddelen worden direct aan huis geleverd. Daarnaast leveren online apotheken een belangrijke bijdrage aan het beschikbaar houden van de farmaceutische zorg en de distributie van geneesmiddelen in dunner bevolkte gebieden, waar geen fysieke vormen van farmaceutische zorg beschikbaar zijn.
Direct-leveranciers en/of poliklinische apotheken specialiseren zich in de complexe geneesmiddelen, gecombineerd met thuistoediening en verpleegkundige ondersteuning van een volledig ziektebeeld. De farmaceutische therapie wordt steeds meer verplaatst van het ziekenhuis naar thuis, onder regie van het ziekenhuis.
Intramurale instellingsapotheken vangen op een doelmatige manier de zorg op voor verzekerden die verblijven in een eerstelijns instelling.