1.2.1 Kernpunten beleid

De uitdaging is vooral om de toegankelijkheid van de zorg te behouden door meer passende zorg te leveren. Passende zorg is van ons allemaal: patiënten, zorgaanbieders, de overheid, het zorginstituut, gemeenten en zorgverzekeraars. Initiatieven voor passende zorg moeten bijdragen aan een hogere arbeidsproductiviteit en arbeidsbesparing, en zo aan het behoud van de toegankelijkheid. Veranderingen in de zorg moeten dan ook getoetst worden op hun effect. Binnen de muren van het ziekenhuis, maar zeker ook daarbuiten. Via (meerjarige) zorginkoopafspraken en door samen te werken met zorgaanbieders, nemen wij onze verantwoordelijkheid en stimuleren we deze beweging. Daarbij benutten we waar mogelijk de landelijke transformatiemiddelen. Initiatieven die niet aantoonbaar bijdragen aan een per saldo lagere personeelsinzet, zijn onvoldoende toekomstbestendig. Daarom ondersteunen we die in beginsel niet.

Ons beleid bestaat uit 5 kernpunten, die we hieronder verder uitwerken:

digitalisering;
gepast gebruik;
de implementatie van doelmatigheidsinitiatieven voor dure geneesmiddelen;
herinrichten waar en wanneer;
regionale samenwerking met concentratie en spreiding.

Digitalisering

Digitale zorg wordt vaak gezien als een instrument om de kwaliteit te verhogen, maar het biedt juist een mogelijke oplossing voor de toenemende personeelstekorten. Om deze potentie te benutten, moet het zorgaanbod echt anders worden vormgegeven. Digitale zorg moet de traditionele zorg vervangen in plaats van ernaast worden aangeboden. CZ groep zet dan ook onverminderd in op ‘passende hybride en digitale zorg: zelf als het kan, thuis als het kan en digitaal als het kan’. Ons doel is dat eind 2025 een groot deel van de zorgpaden op een hybride manier is vormgegeven. Veel ziekenhuizen zijn hier al mee begonnen. Om zorgpersoneel verder te ondersteunen en de arbeidsproductiviteit te verhogen, moeten bewezen initiatieven snel worden opgeschaald. We moeten de traditionele zorg voor grote groepen chronische patiënten anders vormgeven om personeel vrij te spelen voor andere noodzakelijke zorg. Een vervolgstap om digitalisering nog efficiënter in te zetten, kan liggen in het creëren van medische servicecentra die ziekenhuizen werk uit handen kunnen nemen en een grote rol kunnen spelen op het gebied van thuismonitoring en informatievoorziening voor de patiënt.

We realiseren ons dat voor deze doelen een grote inzet nodig is van alle partijen. Wij stimuleren deze ontwikkelingen ook via specifieke zorginkoopafspraken. In paragraaf 2.2.1 leest u hoe wij dit verwerkt hebben in onze inkoopvoorwaarden voor 2025.

Gepast gebruik

Zorginstituut Nederland bepaalt welke zorg tot het verzekerde pakket behoort. Wij hebben hierbij een signalerende rol en sturen aan op duidelijke keuzes en een heldere afbakening. Bewezen niet-effectieve zorg moet ook niet meer worden uitgevoerd door zorgaanbieders. Binnen het traject Zorgevaluatie en Gepast Gebruik (ZE&GG) blijven we daarnaast monitoren welke zorginzet afwijkend is en maken we afspraken om die te verbeteren. Ook voor 2025 blijven wij ons richten op passende zorg die zichtbaar bijdraagt aan een efficiëntere personeelsinzet en meer doelmatigheid. In paragraaf 2.2.1 leest u meer over onze voorgenomen activiteiten voor 2025.

Implementeren van doelmatigheidsinitiatieven voor dure geneesmiddelen

Voor de komende jaren verwachten we opnieuw een sterke kostengroei van dure geneesmiddelen. Dit heeft een aantal oorzaken:

Door ontwikkelingen in de demografie en incidentie neemt het aantal gebruikers toe.
Er worden veel nieuwe specialités en indicatie-uitbreidingen van bestaande specialités verwacht.
Er stromen zeer dure gentherapieën, celtherapieën en weesgeneesmiddelen in.
Er verlopen weinig impactvolle patenten.

Toch zien we ook een belangrijk potentieel op het gebied van dure geneesmiddelen. Het veld ontwikkelt impactvolle initiatieven voor meer doelmatigheid, met de ondersteuning van onder andere Treatmeds en ZonMw. Wij zien een belangrijke rol voor alle zorgaanbieders om bewezen effectieve initiatieven te implementeren om verdere verdringing van de reguliere zorg te beperken. In paragraaf 2.2.4 leest u meer over ons voorgenomen beleid voor intramurale farmacie.

Herinrichten waar en wanneer

CZ groep wil dat de benodigde zorg op de juiste locatie en op het juiste moment in het zorgproces wordt geleverd. Chronische en electieve zorg moet het liefst tijdig en dicht bij huis beschikbaar zijn met een goede afstemming met de eerste lijn. Voor complexe (oncologische) zorg kan een concentratie van zorg verder weg belangrijk zijn voor een betere kwaliteit. Niet-vrijblijvende samenwerkingsafspraken tussen zorgaanbieders zijn dan belangrijk om optimale zorg te garanderen, ongeacht de plek waar de patiënt als eerste binnenkomt. Door te participeren in formele netwerken met uniforme zorgpaden borgen zorgaanbieders dat tijdig de juiste diagnostiek wordt ingezet, de chirurgische ingreep zo nodig in een geconcentreerde setting plaatsvindt en de nazorg adequaat volgens vaste standaarden verloopt.

Regionale samenwerking met concentratie en spreiding

CZ groep is een groot voorstander van een goede samenwerking tussen de regionale zorgaanbieders. Door zorgprocessen in de keten nog beter op elkaar af te stemmen, wordt immers de doorstroom bevorderd, wat een positief effect heeft op de totale personeelsinzet. Dit kan alleen wanneer er voldoende inzicht is in ieders actuele personele capaciteit. Door bijvoorbeeld voorafgaand aan een operatieve ingreep rekening te houden met de benodigde vervolgzorg en de thuiszorgorganisatie die dit kan invullen, wordt het ontslag uit het ziekenhuis vergemakkelijkt.

Het is onvermijdelijk dat we verdere keuzes moeten maken over wie welke zorg het beste kan uitvoeren. Per ziekenhuis moet nog nadrukkelijker bekeken worden op welke zorg zij zich richten (portfolio) en welke zorg beter door anderen gedaan kan worden. De totale zorgvraag blijft in de toekomst onverminderd groot, waardoor verschuivingen van zorg niet hoeven te leiden tot grote nadelige financiële consequenties voor afzonderlijke instellingen. Iedereen is hard nodig!

We moeten ons richten op de concentratie en spreiding van zorg. Door de concentratie van (hoog)complexe zorg kunnen we beter borgen dat het toenemende aantal patiënten verzekerd is en blijft van de beste zorg door schaars personeel en dure infrastructuur optimaal in te zetten. Door de spreiding van vooral planbare zorg kan de toegankelijkheid verbeteren, zo mogelijk ook dicht bij huis. Voor deze herinrichting moeten wel de juiste keuzes gemaakt worden. CZ groep wil hieraan graag een bijdrage leveren door op regionaal niveau planvorming voor te bereiden met historische inhoudelijke en financiële data.